Spis treści
- • Dlaczego ochrona produktu jest niezbędna?
- • Czym jest wzór przemysłowy?
- • Gdzie i jak zabezpieczyć produkt przed skopiowaniem?
- • Czy każdy produkt otrzyma „patent” na wygląd?
- • Co daje rejestracja wyglądu produktu w Urzędzie Patentowym?
- • Jak zabezpieczyć produkt za pomocą innych form własności intelektualnej?
- • Jak skutecznie chronić produkt? Pomoc rzecznika patentowego
Wzornictwo jako klucz do przewagi konkurencyjnej. Dlaczego ochrona produktu jest tak istotna?
Świetna estetyka produktu odgrywa ważną rolę w procesie zakupowym. W dobie, gdy rynek jest nasycony produktami o zbliżonych funkcjonalnościach, to właśnie unikalny design staje się kluczem do wyróżnienia się na tle konkurencji.
Świetny przykładem są takie oto plastry dla dzieci 🙂
Gdy produkt zdobywa uznanie konsumentów, przyciąga równocześnie uwagę innych firm w branży. Nieuczciwi konkurenci, kierują się popularnymi mitem, że wystarczy 30% zmian by uniknąć naruszenia prawa. Wprowadzają więc na rynek podróbki w zauważalnie niższych cenach.
Jak skutecznie chronić produkt przed naśladownictwem? Rozwiązaniem jest rejestracja wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym. Trzeba jednak o to zadbać zanim takie problemy się pojawią. Jeżeli produkt jest na rynku kilka lat, takie zgłoszenie będzie już niemożliwe.
Czym jest wzór przemysłowy? Co daje zastrzeżenie wzoru?
Wzór przemysłowy dotyczy wyglądu produktu. Mówiąc prościej, chodzi o to wszystko co można objąć zmysłem wzroku w trakcie jego normalnego używania.
Przykłady wzorów pokazują, że można w tej formie chronić niemal wszystko. Od mebli, przez odzież, zabawki, artykuły dekoracyjne, aż po opakowania produktów. Jeśli coś da się przedstawić w formie graficznej, warto to zastrzec jako wzór przemysłowy.
W bazach urzędów patentowych można odnaleźć wzory przedstawiające zarówno wygląd tabletek, jak i majestatyczne statki pasażerskie.
Możliwa jest również ochrona logo w formie wzoru przemysłowego.
Zastrzeżenie wzoru otwiera przedsiębiorcom drzwi do ochrony ich produktów przed każdą formą naśladownictwa. Zakres ochrony takiego wzoru jest bardzo szeroki. A to oznacza, że jest to szczególnie atrakcyjna opcja, dla osób, których pomysł na biznes opiera się głównie na fantazyjnym designie. Mówi się zresztą, że brzydota sprzedaje się gorzej 🙂
Jak i gdzie zabezpieczyć swój produkt przed kopiowaniem przez konkurencję? Czym jest wzór wspólnotowy?
Aby uzyskać prawa do wzoru przemysłowego, musisz złożyć odpowiedni wniosek w jednym z urzędów zajmujących się tego typu sprawami. Rejestracja produktu w urzędzie patentowym wiąże się również z koniecznością uiszczenia opłat urzędowych.
Po pozytywnym rozpatrzeniu Twojego podania, otrzymasz świadectwo ochronne. Jest to oficjalny dokument potwierdzający, że Twój produkt jest chroniony i nie może być kopiowany przez innych.
Monopol na wzór przemysłowy może trwać aż 25 lat! Kluczem do utrzymania tego zabezpieczenia jest jej odnawianie co 5 lat. Wybór miejsca rejestracji produktu zależy od terytorium, na którym ma być chroniony:
- UPRP (Warszawa) – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej: Ochrona będzie obowiązywać na terytorium Polski.
- EUIPO (Alicante) – Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej: Zapewnia ochronę w ramach wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Mówimy wówczas o wzorze wspólnotowym.
- WIPO (Genewie) – Światowa Organizacja Własności Intelektualnej: Możliwość uzyskania ochrony w wielu krajach członkowskich na podstawie jednego wniosku.
Zadbaj o prawidłowe przedstawienie produktu
Jednym z kluczowych elementów wniosku jest dokładne przedstawienie graficzne Twojego produktu. Zarówno zdjęcia, jak i rysunki, które dołączysz, muszą odzwierciedlać Twój produkt w najdrobniejszych szczegółach. To gwarantuje, że rejestracja, którą uzyskasz, będzie realnie Cię chronić.
Przedstawienie graficzne w formie rysunków:
Przedstawienie graficzne w formie zdjęć:
Obniż opłaty za zgłoszenie wzoru przemysłowego w Urzędzie Patentowym RP i EUIPO
Możesz obniżyć opłaty urzędowe aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP. Jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Rejestracja wzoru przemysłowego – czy każdy produkt otrzyma ochronę?
Wymagania, które muszą być spełnione, aby zarejestrować wzór, obejmują dwa główne aspekty. Chodzi o nowość oraz indywidualny charakter zastrzeganego produktu.
1) Nowość i ulga w nowości
RCD-015036549-0001
Kiedy mówimy o „nowości”, oznacza to, że dany wzór nie mógł być wcześniej udostępniony publiczności. Innymi słowy, jeśli identyczny wzór został już kiedyś pokazany przed datą zgłoszenia, automatycznie traci on swoją „nowość”.
Ulga w nowości to specjalna regulacja, która umożliwia twórcom wzorów ich publiczną prezentację przed oficjalnym zgłoszeniem do rejestracji. Chodzi o okres 12 miesięcy przed formalnym zgłoszeniem wzoru, w trakcie którego twórca może pokazywać go szerokiej publiczności, zachowując jednocześnie prawo do późniejszej rejestracji.
Ulga w nowości okazuje się niezwykle korzystna dla projektantów i przedsiębiorców pragnących sprawdzić co im się najlepiej sprzedaje.
2) Indywidualny charakter
Ten aspekt odnosi się do wrażenia, jakie dany wzór wywiera na świadomym użytkowniku. Jeżeli taka osoba odczuwa, że prezentowany wzór różni się od tego co widział na rynku, wówczas można mówić o indywidualnym charakterze. Chodzi tutaj głównie o to, aby Twój produkt nie wywoływał wrażenia déjà vu.
Co daje ochrona produktu w Urzędzie Patentowym?
Zabezpieczenie produktu w Urzędzie Patentowym daje wiele istotnych korzyści dla przedsiębiorców. Decydując się na rejestrację wzoru przemysłowego, zyskujesz pewność, że Twój design jest chroniony przed nieautoryzowanym wykorzystaniem przez konkurencję. Ale co dokładnie przynosi takie zabezpieczenie?
Prawo ochronne na wzór ułatwia prowadzenie sporu w sądzie
Rejestracja wzoru znacząco ułatwia prowadzenie sporów. Posiadanie świadectwa pozwala udowodnić, że masz prawa do produktu. W efekcie, sąd skupia się głównie na analizie, czy produkty objęte sporem są kolizyjnie podobne.
Dodatkowo, posiadając zarejestrowany wzór, masz prawo wnioskować o zajęcie towarów konkurencji na okres trwania procesu sądowego.
W sytuacji, gdy Twój przeciwnik podważa ważność Twojego wzoru, to na nim ciąży obowiązek przedstawienia przekonujących dowodów. Czyli w praktyce, odwraca to ciężar dowodowy i przerzuca ten obowiązek na przeciwnika.
Możliwość usuwania ofert konkurencji z platform sprzedażowych
Posiadając zarejestrowany wzór przemysłowy, zyskujesz mocne narzędzie do ochrony swojego designu na platformach sprzedażowych. W momencie, gdy zauważysz oferty, które naśladują Twój produkt, masz prawo do ich szybkiego usuwania.
Procedura jest prosta: wystarczy zidentyfikować sporną ofertę, a następnie przesłać do platformy, jak Allegro, Amazon, eBay, OLX czy Etsy, skan świadectwa rejestracji. W większości przypadków, w ciągu kilku godzin nieautoryzowane oferty znikają, co skutecznie zabezpiecza Twoje prawa i chroni Twoje interesy biznesowe.
Pełne prawo własności do wyglądu produktu
RCD-015035261-0008
Dzięki formalnej rejestracji stajesz się niekwestionowanym właścicielem wzoru.
Po pierwsze, monopolizujesz korzyści finansowe wynikające z wykorzystania wzoru. To Ty decydujesz m.in. o jego komercjalizacji, dystrybucji oraz cenach. Własność wzoru staje się aktywem, który może przynieść znaczące korzyści finansowe.
Po drugie, masz pełne prawo do udzielania licencji innym podmiotom. Może to być sposób na szybsze wprowadzenie produktu na rynek, wejście w nowe segmenty czy też ekspansję na zagraniczne rynki. Licencjonowanie pozwala na czerpanie korzyści z Twojego wzoru przez inne firmy, ale na Twoich warunkach.
Po trzecie, istnieje również możliwość sprzedaży praw do wzoru. Jeśli z jakiegoś powodu zdecydujesz, że nie chcesz dalej zarządzać danym wzorem, możesz przekazać jego własność innej osobie czy firmie. Często daje to jednorazowy zastrzyk gotówki.
Jak zabezpieczyć produkt za pomocą innych form własności intelektualnej?
Zabezpieczenie produktu przed nieautoryzowanym wykorzystaniem nie ogranicza się tylko do wzorów przemysłowych. Istnieją różne formy własności intelektualnej, które umożliwiają skuteczne zabezpieczenie Twojego produktu. Chodzi o darmowe i płatne narzędzia prawne.
Ochrona wyglądu produktu na podstawie praw autorskich ©
Klamki do drzwi
Jednym z największych atutów ochrony na podstawie praw autorskich jest fakt, że jest ona całkowicie bezpłatna. Oznacza to, że nie musisz ponosić żadnych opłat ani przechodzić skomplikowanych procedur rejestracyjnych, aby Twój produkt był w tej formie chroniony.
Prawo autorskie zapewnia długoterminową ochronę. Konkretnie, trwa ona aż 70 lat od śmierci twórcy. Oznacza to, że nawet po śmierci autora, jego prawa mogą być nadal chronione, co daje możliwość korzystania z nich przez spadkobierców.
Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).
Art. 1 ust. 1 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych
W sytuacji sporu dotyczącego naruszenia praw autorskich do wyglądu produktu, kluczową kwestią będzie ustalenie przez sąd, czy dany produkt jest faktycznie utworem w rozumieniu prawa autorskiego. A przy produktach bazujących na funkcjonalnych kształtach (np. krzesło) może być to trudne do wykazania.
Kopiowanie wyglądu produktu jako czyn nieuczciwej konkurencji
Czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu
Art. 13. ust. 1. Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
To nie oznacza, że każda kopia produktu będzie uważana za naruszenie prawa.
Kluczową kwestią jest wolność naśladownictwa rozwiązań konkurencji. Jeżeli dany produkt nie jest zastrzeżony w Urzędzie Patentowym, wówczas jego naśladownictwo w założeniu jest dozwolone. Ważne aby wprowadzać w błąd klientów.
Rewolucyjne wnioski ze sporu LEGO vs. COBI.
Dobrze obrazuje to historia walki LEGO z COBI. Polska firma produkująca klocki wprowadziła na rynek produkt bardzo podobny do klocków LEGO. LEGO oskarżyła Cobi o dokonywanie czynów nieuczciwej konkurencji. Jednak w trakcie procesu kluczowym argumentem stało się oznaczenie producenta.
Klocki
W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2002 r. (sygn. akt I CKN 1319/00) zostało stwierdzone: „Wyczerpujące i wyraźne oznaczenie producenta na opakowaniu towaru oraz trwałe umieszczenie znaku towarowego bezpośrednio na produkcie wprowadzanym do obrotu wyłącza możliwość wywołania błędu zarówno co do tożsamości producenta, jak i produktu”.
Oznacza to, że choć produkt mógł być podobny, jasne oznaczenie producenta wykluczało możliwość pomyłki. Na ten argument COBI nie mogłoby się powoływać, gdyby LEGO opierało się na prawach do wzorów zastrzeżonych.
Ochrona produktu jako przestrzenny znak towarowy ®
Znak towarowy to narzędzie kluczowe dla wyróżnienia produktów i usług na rynku. Daje to konsumentom pewność co do pochodzenia oferowanych produktów.
Istnieje zasadnicza różnica między ochroną wzorów a znakami towarowymi. Podczas gdy wzory chronią wygląd produktu znaki zabezpieczają jego markę. To właśnie pod tym kątem przedsiębiorcy zgłaszają często nazwę oraz logo firmy. Ciekawe jest jednak to znaki towarowe mogą przybierać formy przestrzenne. A wtedy upodabniają się do wzorów.
Doskonałym przykładem tej koncepcji jest znana na całym świecie kostka Rubika. Ta kultowa łamigłówka została zastrzeżona jako przestrzenny znak towarowy. Mając taką ochronę, właściciel kostki Rubika próbował blokować działania przedsiębiorców, którzy importowali podobne kostki do gier logicznych.
Wielu uważało to za nadużycie systemu ochrony prawnej. Po latach prawnych zmagań, ostatecznie prawo do ochrony kostki Rubika jako przestrzennego znaku towarowego zostało unieważnione.
Ochrona produktu łącznie w formie znaków i wzorów
W efekcie takich sporów, współcześnie nie zawsze da się zabezpieczyć produkt jako przestrzenny znak towarowy. Niemniej jednak, przedsiębiorcy cały czas takie próby podejmują. Poniżej kilka ciekawych przykładów.
Maty do akupresury:
Mebel do zabawy dla dzieci:
Pomysł na biznes. Jak zastrzec pomysł na produkt?
Jak skutecznie chronić produkt przed naruszeniem? Skorzystaj z doświadczenia rzecznika patentowego
Skuteczna ochrona wzorów przemysłowych to fundamentalna kwestia dla firm pragnących zabezpieczyć swój produkt przed skopiowaniem. Niuanse prawne i techniczne mogą okazać się zgubne, jeśli nie są prawidłowo zastosowane. Rzecznik patentowy, ze swoim doświadczeniem i wiedzą specjalistyczną, staje się tu nieocenionym sprzymierzeńcem.
👉 Przed formalnym zgłoszeniem, skonsultuj się z rzecznikiem patentowym. Jego opinia pomoże określić, czy Twój wzór wypełnia kryteria nowości i indywidualności. Ponadto rzecznik pomoże Ci przygotować odpowiednią dokumentację i doradzi w zakresie zakładanej ochrony.
👉 Nie odkładaj rejestracji na później. Im wcześniej uzyskasz ochronę prawną, tym łatwiej będzie Ci bronić swoich praw w przypadku potencjalnych naruszeń.
👉 Aktywnie monitoruj rynek, zwracając uwagę na produkty zbliżone do Twojego. Dzięki wczesnemu wykrywaniu podobieństw możesz skuteczniej zapobiegać naruszeniom.
👉 Ochrona wzorów przemysłowych jest czasowa. Dbaj o jej regularne odnawianie, by nieustannie korzystać z przywilejów, jakie daje zarejestrowany wzór.
Zobacz również:
- Podcast: Tajemnica przedsiębiorstwa i zakaz konkurencji
- Przykłady zarejestrowanych wzorów wspólnotowych
- Jak ochronić swój pomysł na biznes?
- Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego.
- Ile trwa rejestracja w Urzędzie Patentowym znaku towarowego?
- Czym jest naruszenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego?
- Komu przysługują prawa autorskie do logo firmy?
- Licencja na wykorzystanie wizerunku postaci z bajek. Gdzie szukać kontaktu?
- Badanie zdolności rejestrowej znaku towarowego. Na czym polega taka weryfikacja?
FAQ
Jaka jest definicja wzoru przemysłowego?
Zgodnie z ustawą prawo własności przemysłowej wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.
Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych.
Prawa z rejestracji wzoru udziela się na 25 lat od daty dokonania zgłoszenia w Urzędzie Patentowym, podzielone na pięcioletnie okresy. To pozwala zabezpieczyć produkt przed skopiowaniem na bardzo długi czas.
Kiedy wzór przemysłowy uważa się za nowy?
Wzór przemysłowy uważa się za nowy, jeżeli przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa z rejestracji, identyczny wzór nie został udostępniony publicznie przez stosowanie, wystawienie lub ujawnienie w inny sposób, z zastrzeżeniem ust. 2. Wzór uważa się za identyczny z udostępnionym publicznie także wówczas, gdy różni się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.
Czym jest wzór użytkowy?
Zgodnie z art. 94 ust. 1 wzorem użytkowym jest nowe i nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci.
Czym jest tajemnica przedsiębiorstwa?
Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.
Włącz się do dyskusji
Wyrażając swoją opinię w powyższym formularzu wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Kancelaria Patentowa LECH Twoich danych osobowych w celach ekspozycji treści komentarza zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych wyrażonymi w Polityce Prywatności.
Administratorem danych osobowych jest Kancelaria Patentowa LECH z siedzibą w Bydgoszczy.
Kontakt z Administratorem jest możliwy pod adresem mikolaj@kancelarialech.pl. Pozostałe informacje dotyczące ochrony Twoich danych osobowych w tym w szczególności prawo dostępu, aktualizacji tych danych, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych oraz wniesienia sprzeciwu na dalsze ich przetwarzanie znajdują się w tutejszej Polityce Prywatności. W sprawach spornych przysługuje Tobie prawo wniesienia skargi do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.