Spis treści
- • Co to są klasy towarowe?
- • Dlaczego klasy towarowe są tak ważne?
- • Jakie są klasy towarowe?
- • Czy muszę wskazywać klasy towarowe?
- • Lista towarów – jak ją przygotować?
- • 1) Unikaj wyrażeń zwyczajowo używanych w Twojej branży
- • 2) Unikaj zbyt długiej listy
- • 3) Zastanów się czy wybrałeś prawidłową klasę
- • 4) Ostrożnie wskazuj pojęcia o szerokim znaczeniu
- • 5) Pojęcia z tej samej klasy nie muszą być podobne
- • 6) Pojęcia z różnych klas mogą być do siebie podobne
- • Klasyfikacja – podsumowanie
Co to są klasy towarowe?
Markę firmy zastrzega się jako znak towarowy w Urzędzie Patentowym. Musisz wtedy podjąć trzy kluczowe decyzje, od których zależeć będzie poziom tej ochrony:
- Co lepiej chronić – nazwę czy logo firmy?
- Jakie kraje mają być objęte ochroną?
- Które klasy towarowe wybrać?
I właśnie w oparciu o pojęcia zawarte w danej klasie opisujesz swoją branżę. Używając pojęć z tzw. klasyfikacji nicejskiej, wskazujesz, na czym będziesz zarabiać. Dzięki temu wiadomo, gdzie kończy się Twój monopol prawny na markę.
Przykład:
Produkujesz zabawki pod nazwą BOBO (klasa 28). Sprzedajesz je w ramach swojego sklepu (kl. 35). Czy fryzjer (kl. 44) może używać takiego samego znaku towarowego? Oczywiście! Zauważ, że nie jesteście dla siebie żadną konkurencją 🙂.
Zastrzegając swoją nazwę firmy eliminujesz niepewność prawną. Dzięki temu bardzo łatwo wykażesz, że posiadasz wyłączne prawa do danej marki. A ten problem uwidacznia się po zestawieniu znaku niezarejestrowanego z zarejestrowanym.
Jeśli nie zastrzegłeś nazwy firmy, prawo chroni ją tylko lokalnie.
Po zastrzeżeniu nazwy firmy zyskujesz monopol na całą Polskę.
Dlaczego klasy towarowe są tak ważne?
Prawo w minimalnym stopniu chroni firmę, która używała danej nazwy pierwsza. Przepisy, które to regulują są darmowe i nie wymagają rejestracji w Urzędzie Patentowym. Problemy zaczną się jednak w chwili, kiedy postanowisz z nich skorzystać.
Jaki jest bowiem zasięg ochrony nazwy pizzerii działającej w Warszawie? Jedna ulica, dzielnica czy całe miasto? To będzie ustalał sąd, ale na podstawie dowodów, które musisz wtedy przedłożyć. Sędzia może je zinterpretować na Twoją korzyść albo nie.
Ta niepewność prawna znika, przy rejestrowaniu znaków towarowych. Otrzymujesz wówczas świadectwo ochronne. Będzie tam informacja, że właścicielem znaku jesteś Ty oraz na jakie klasy towarowe masz wyłączność. Więcej mówię o tym w podcaście:
>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | Google Podcast | YouTube
Jakie są klasy towarowe?
W ramach porozumienia nicejskiego z dnia 15 czerwca 1957 r. powstała międzynarodowa klasyfikacja. Chodziło o ujednolicenie określeń używanych przy zgłoszeniu. Miało to wyeliminować problemy interpretacyjne. Polska jest sygnatariuszem tego aktu od 1997 roku.
Klasy dzielą się na te obejmujące towary (jest ich 34) oraz usługi (jest ich 11). Jak łatwo policzyć – łącznie jest ich 45.
Z założenia obejmują wszystko to, co firmy oferują na rynku. A jako, że biznes ewoluuje to ta klasyfikacja na bieżąco jest aktualizowana. Duże zmiany wprowadzane są co 5 lat.
Obecna 12 edycja klasyfikacji towarów i usług została opublikowana 1 stycznia 2023 r.
Międzynarodowa Klasyfikacja Towarów i Usług [PDF]
Ciekawostka
Te klasy zawierają często szalone rzeczy. Na przykład w tej o numerze 45 obok usług prawnych są… usługi związane z przepowiadaniem przyszłości 😀. Trafiłem również na:
- badanie zjawisk paranormalnych;
- budowa domów prefabrykowanych dla hipopotamów;
- łóżeczka dla ptaków.
UWAGA!
Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Czy muszę wskazywać klasy towarowe i usługowe?
Tak, a wynika to z istoty ochrony znaków towarowych. Ubiegając się o taką ochronę zabezpieczasz markę tylko na swoją branżę. Nie da się uzyskać monopolu absolutnego od szyn kolejowych po wróżbiarstwo. Jeżeli nie wskażesz klas, a dalej nazw towarów i usług, to popełnisz poważny błąd formalny.
Polacy próbują to jednak obchodzić 🙂.
Znam historię człowieka, który wymyślił hasło reklamowe na konkurs organizowany przez jeden z banków. Kiedy wygrał, szybko złożył wniosek o ochronę sloganu na „usługi bankowe”. Później zażądał opłat za użycie tego sloganu w reklamie.
Jest też ciekawa historia liderki ruchu proaborcyjnego „Dziewuchy dziewuchom”. Tym hasłem na Facebooku zaczęły posługiwać się różne grupy bez jej zgody. Zgłosiła je więc na siebie, wskazując klasy obejmujące m.in. odzież, obuwie i nakrycia głowy.
Finał tych spraw był taki sam – znaki zostały unieważnione. Urząd uznał, że zgłaszający działali w złej wierze. Ich rejestracja miała na celu zablokowanie działalności innym. Sami nigdy nie planowali tych znaków używać. Więcej piszę o tym w artykule:
Tytuły klas opisują ogólnie charakter towarów lub usług, które są objęte każdą z 34 klas towarów i 11 klas usług.
Opłaty urzędowe a zakres monopolu prawnego
Zasada jest tutaj prosta. Im chcesz mieć szerszą ochronę marki, tym więcej za to zapłacisz. Na finalną kwotę ma wpływ ilość wybranych klas. To czy później w ramach nich wskażesz jedno czy 100 pojęć, nie ma znaczenia.
Nasz ustawodawca uznał, że skoro zawłaszczasz na 10 lat dane określenie, to powinno wiązać się to dla Ciebie z pewną niedogodnością. Stąd te koszty. Gdyby procedura była darmowa tysiące ludzi zastrzegałoby marki nawet nie planując ich używać.
TOP 5 klas w zgłoszeniach znaków towarowych w UPRP
Urząd Patentowy RP w swoim raporcie rocznym za 2022 r. ukazał pięć najpopularniejszych klas z klasyfikacji nicejskiej wśród zgłoszeń znaków towarowych. Dominującymi kategoriami okazały się reklama (Klasa 35) i nauczanie (Klasa 41), co potwierdza rosnący trend zainteresowania tymi obszarami.
Z drugiej strony, klasy 15 (instrumenty muzyczne) i 23 (przędza i nici) odnotowały najniższą popularność. W 2022 r. do UPRP trafiło łącznie 14 471 zgłoszeń znaków towarowych.
Wykaz towarów i usług – jak go przygotować, aby zastrzec znak towarowy?
Rozmawiając z klientami często mówię, że wykaz jest sercem znaku. Może być silne jak u sportowca albo słabe jak u osoby po zawale. Bezwzględnie nie możesz tutaj popełnić błędu. To czego nie wskażesz we wniosku, nie będzie podlegać ochronie!
Sam UPRP zwraca uwagę, że:
Do czasu wydania decyzji kończącej postępowanie zgłoszeniowe, zgłaszający może dokonywać w zgłoszeniu towarów uzupełnień i poprawek, jednak nie mogą one prowadzić do rozszerzenia wykazu towarów i usług, dla których ten znak został zgłoszony.
Poniżej omawiam kilka najczęstszych pułapek, w które wpadają zgłaszający.
1 – Unikaj wyrażeń zwyczajowo używanych w Twojej branży
Załóżmy, że zlokalizowałeś klasy określające Twoją branżę. Poza wskazaniem ich numerka, musisz wybrać pojęcia, które się w nich znajdują. Co ważne, powinny one w sposób wystarczająco jasny i precyzyjny opisywać co oferujesz.
Zdecydowanie musisz unikać określeń potocznych.
| Błędne wyrażenie | Prawidłowe wyrażenie |
|---|---|
| budowalanka | usługi budowlane |
| pozycjonowanie stron www | optymalizacja dla wyszukiwarek internetowych |
| branża beauty | usługi kosmetyczne |
2 – Unikaj zbyt długiej listy towarów i usług
Już wiesz, że opłaty za rejestrację znaku uzależnione są od ilości klas.
Wiele osób myśli sobie wtedy:
„Skoro płacę od klasy, to zaznaczę wszystko co się w niej znajduje”.
To błąd, który bardzo łatwo może wykorzystać przeciwko Tobie konkurencja. Przy setkach pojęć, większości na pewno nie będziesz używał. A to oznacza, że po 5 latach ktoś może złożyć wniosek o wygaszenie Ci ochrony.
Przykładowo niedawno Apple straciło prawa do znaku „Think Different”. Gigant chronił go, ale przez lata nie używał. I w sporze, konkurent mu tę ochronę wygasił. Pamiętaj więc, że liczy się jakość, a nie ilość. Zamiast wymieniać, skarpetki, T-shirty, spodnie, majtki, lepiej użyj dużo obszerniejszego znaczeniowo słowa „odzież”.
3 – Zastanów się czy wybrałeś prawidłową klasę
Klasy zawierają pojęcia ogólne i szczegółowe. Co do zasady opisują w ten sposób dany sektor rynku. Wskazując bezrefleksyjnie jakieś pojęcie, łatwo się pomylić. Należy zawsze mieć na uwadze charakter towarów lub usług zawartych w każdej klasie. I żeby nie było, że przesadzam, to spójrz na ile sposobów można sklasyfikować „odzież”, która głównie kojarzy się z klasą 25:
- odzież chroniąca przed ogniem (kl. 9)
- odzież chirurgiczna (kl. 10)
- odzież dla zwierząt (kl. 18)
- odzież ciążowa (kl. 25)
- odzież dla lalek (kl. 28)
- sprzedaż odzieży (kl. 35).
Z drugiej strony często widzę niepotrzebnie wymienione klasy. Pamiętaj, że wskazane usługi, świadczone są na rzecz osób trzecich. Nie wskazuj więc usług reklamy (kl. 35), o ile reklamujesz swoje produkty. To samo z ulotkami (kl. 16), jeżeli jest na nich Twoja oferta. Jako rzecznik patentowy pomogę Ci przygotować prawidłową listę towarów. Napisz do mnie na adres e-mail: mikolaj@kancelarialech.pl
4 – Ostrożnie wskazuj pojęcia o szerokim znaczeniu
Przed zgłoszeniem nazwy i logo, powinieneś dokładnie zbadać ich dostępność. Chodzi o to, abyś zlokalizował oznaczenia, które mogą Ci zagrażać. Często ludzie błędnie zakładają, że kolizją będą dla nich tylko znaki o identycznej nazwie. W praktyce naruszysz prawo używając również oznaczenia podobnego.
Przykładowo za podobne uznano znaki:
Jeżeli wskażesz pojęcia o rozległym znaczeniu, uzyskasz silniejszą ochronę. Niestety łatwo w ten sposób wejść w zakres prawa ochronnego konkurencji.
Wyobraź sobie, że stworzyłeś aplikację mobilną do zamawiania taksówek. Nie chcesz się jednak ograniczać i w podaniu wskazujesz „aplikacje mobilne” (kl. 9). Na rynku jest marka, zastrzeżona dla „oprogramowania do automatyzacji fabryk” (również kl. 9). Choć w rzeczywistości nie jesteście konkurentami, to na gruncie prawa te dwa pojęcia są kolizyjnie podobne. Taka firma będzie mogła zablokować Ci ochronę.
Moja rada
Przygotowując listę towarów i usług bierz pod uwagę to, co chroni Twoja konkurencja. Wybierając pojęcia o wąskim znaczeniu często obejdziesz ich prawo. Ewentualnie w ogóle nie zwrócisz na siebie uwagi ich prawników. Z drugiej strony pojęcia szerokie mogą sprawić, że ekspert podniesie bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego.
5 – Pojęcia z tej samej klasy nie muszą być podobne
Idąc za powyższą radą musisz ocenić, czy to co znalazłeś jest dla Ciebie zagrożeniem. Przedsiębiorcy, którzy korzystają z wyszukiwarki znaków często błędnie przyjmują, że kolizja występuje zawsze kiedy klasy się pokrywają. Aby to stwierdzić, należy wgłębić się w pojęcia, które tam wskazano.
W ramach tej samej klasy mogą znaleźć się pojęcia skrajnie niepodobne. Poniżej przykład znaku, na który trafiłem przy okazji badania. Zgodzisz się ze mną, że matka, która szuka „żywności dla niemowląt” przez pomyłkę nie kupi „środków do niszczenia robactwa” 🙂
Za produkty niepodobne należy również uznać biżuterię, różańce czy zestawy monet. Pomimo tego, że wszystkie mieszczą się w klasie 14, to ich przeznaczenie jest zupełnie inne. Analogicznie sytuacja ma się z okularami i oprogramowaniem z klasy 9.
6 – Pojęcia z różnych klas mogą być do siebie podobne
Jeżeli przeszukujesz bazy chronionych oznaczeń, to powinieneś to robić po podobnych pojęciach rozsianych w różnych klasach. Klasyfikacja ma charakter porządkujący przy formułowaniu zakresu żądanej ochrony. Sama w sobie nie rozdziela w osobnych klasach pojęć podobnych od niepodobnych.
Wyrok Sądu UE z 10 grudnia 2015 r.
Sygn. akt T‑690/14
[…] zakres ochrony wspólnotowego znaku towarowego jest zawsze definiowany przez naturalne i zwyczajowe znaczenie wybranych pojęć, a nie przez ich pozycję w hierarchicznej strukturze.
Było już wiele rozstrzygnięć, gdzie towary z różnych klas uznano za podobne:
| Pojęcie I | Pojęcie II | Stopień podobieństwa |
|---|---|---|
| odzież (kl. 25) | torby wykonane ze skóry (kl. 18) | podobne |
| kosmetyki (kl. 3) | przybory kosmetyczne (kl. 21) | podobne |
| kosmetyki (kl. 3) | preparaty farmaceutyczne (kl. 5) | podobne |
| suszarki do włosów (kl. 11) | odkurzacze (kl. 7) | podobne |
| niemetalowe materiały budowlane (kl. 19) | kominki (kl. 11) | podobne |
| nosidełka dla niemowląt (kl. 18) | kombinezony termiczne chroniące przed wypadkami (kl. 9) | podobne w stopniu niskim |
| napoje alkoholowe z wyjątkiem piwa (kl. 33) | piwo (kl. 33) | podobne |
Przykład:
Chcesz otworzyć salon kosmetyczny MAGNOLIA. Sprawdziłeś, czy ktoś nie chroni takiego znaku w ramach klasy 44 (usługi kosmetyczne). Tylko to nie wszystko. Kolizją może być sklep z kosmetykami (kl. 35), a nawet same kosmetyki (kl. 3). A wynika to z tego, że w każdym przypadku mamy identyczny krąg odbiorców.
Klasy towarowe w znaku towarowym – podsumowanie
- Po zastrzeżeniu nazwy firmy nie otrzymujesz wyłączności absolutnej. To prawo ogranicza się do branży, w której działasz. Mogą działać firmy o identycznych nazwach, o ile nie są dla siebie konkurencją. Np. ATLANTIC (bielizna) i ATLANTIC (zegarki).
- Zakres ochrony nazwy lub logo określa się w oparciu o klasy wg klasyfikacji nicejskiej. Poza numerem klasy musisz wymienić konkretne pojęcia.
- Wykaz powinieneś tworzyć w sposób przemyślany. Chodzi o to, aby nie wejść w zakres praw, którym dysponuje Twoja konkurencja. Istnieje wtedy ryzyko, że zablokują Ci rejestrację, a nawet że Cię pozwie!
- Kolizją mogą być dla Ciebie znaki nawet z innych klas. Tak się stanie, jeżeli wskazane tam pojęcia będą podobne do tego, co Ty oferujesz. Z drugiej strony określenia z tej samej klasy automatycznie nie muszą być tego samego rodzaju.
- Przed przystąpieniem do tworzenia wykazu, zrób analizę prawną marki. Możesz to zadanie zlecić rzecznikowi patentowemu. Dzięki świadomości istniejących kolizji, otrzymasz konkretne wskazówki dotyczące zgłoszenia znaku, które pozwolą Ci ich uniknąć.
Zobacz również:
- Co oznacza symbol TM przy logo?
- Kto może skorzystać z dofinansowania od EUIPO na ochronę marki?
- Ile różnic wystarczy, aby obejść plagiat? 20-30 czy 52%?
- Obrona przed zarzutem naruszenia znaku towarowego.
- Amazon Brand Registry? Korzyści o których nie wiedziałeś
- Strefa Marek Allegro. Na czym polega i jak podnosi sprzedaż?
- Jak odzyskać domenę internetową?
- Co należy wiedzieć o prawnej ochronie wzorów przemysłowych?
- Dlaczego powinieneś unikać nazw opisowych?
FAQ
Jakie są klasy towarowe? Czym różnią się od klas usługowych?
Klasy mają za zadanie uszeregować wszystkie branże na rynku. To serce ❤️ znaku towarowego, które decyduje o sile ochrony prawnej. W sumie jest ich 45. Pierwsze 34 obejmują towary, a pozostałe 11 usługi.
🟢 Zastrzegając nazwę i logo warto wskazać klasy odnoszące się do towarów, o ile nasza marka na się na nich znajdzie (np. zabawki).
🟢 Jeżeli jednak nie mamy własnych produktów, a jedynie sklep, to de facto świadczymy usługę sprzedaży. A to oznacza, że powinniśmy zainteresować się klasą 35.
🟢 Dobrą praktyką jest nie tylko wskazywanie tytułu klasy, ale również konkretnych pojęć.
Wybór prawidłowych klas jest ważny również z tego powodu, że wpływa na 👉 opłaty urzędowe. Im więcej klas, tym wyższa kwota za 10-letnią ochronę. Warto przy konstruowaniu wykazu skonsultować się z specjalistą od prawnej ochrony marki.
Jak zarejestrować znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP?
Aby zwiększyć swoje szanse na uzyskanie ochrony zacznij od 👉 dokładnej analizy prawnej marki. Dzięki temu będziesz wiedział, czy są kolizyjnie podobne znaki towarowe. Procedura zgłoszeniowa składa się z kilku etapów:
1️⃣ Badanie wstępne – sprawdzenie m.in. czy zostały uiszczone opłaty.
2️⃣ Badanie merytoryczne – weryfikacja, czy np. nie ubiegasz się o ochronę nazwy opisowej.
3️⃣ Publikacja BUP i rozpoczęcie 3 miesięcznego okresu sprzeciwowego.
4️⃣ Okres sprzeciwowy – konkurencja może spróbować zablokować Twój wniosek.
5️⃣ Wydanie decyzji o przyznaniu ochrony lub odmowie.
✅ Przesłanie świadectwa ochronnego.
UWAGA 🔴 Twoją nazwę lub logo będzie można unieważnić, jeżeli będą zbyt podobne do oznaczenia konkurencji. Unikniesz tego ryzyka, robiąc wcześniej analizę prawną marki.
Co to jest Międzynarodowa Klasyfikacja Towarów i Usług?
🟢 Jest to zestaw kategorii, w których grupowane są różnego rodzaju towary i usługi. Została ona stworzona w celu ułatwienia ®️ rejestracji znaków towarowych, czyli ochrony nazw i logo przedsiębiorstw.
🟢 Dzięki niej firmy mogą łatwiej określić, w której kategorii ich działalność się znajduje i wybrać odpowiednią klasę. To z kolei umożliwia im 🎯 zarejestrowanie znaku w Urzędzie Patentowym i otrzymanie ochrony przed nieautoryzowanym wykorzystaniem przez innych.
🟢 Warto zwrócić uwagę, że ma ona charakter uniwersalny i jest stosowana na całym świecie. Składa się z 45 klas, które opisują różne rodzaje produktów i usług.
Włącz się do dyskusji
Wyrażając swoją opinię w powyższym formularzu wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Kancelaria Patentowa LECH Twoich danych osobowych w celach ekspozycji treści komentarza zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych wyrażonymi w Polityce Prywatności.
Administratorem danych osobowych jest Kancelaria Patentowa LECH z siedzibą w Bydgoszczy.
Kontakt z Administratorem jest możliwy pod adresem mikolaj@kancelarialech.pl. Pozostałe informacje dotyczące ochrony Twoich danych osobowych w tym w szczególności prawo dostępu, aktualizacji tych danych, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych oraz wniesienia sprzeciwu na dalsze ich przetwarzanie znajdują się w tutejszej Polityce Prywatności. W sprawach spornych przysługuje Tobie prawo wniesienia skargi do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.