Mikołaj Lech
rzecznik patentowy
Spis treści
- • Jak sprawdzić czy logotyp nie jest plagiatem?
- • Weryfikacja grafiki online przez Google
- • Szukanie czy nie ma plagiatu w UPRP i EUIPO
- • Plagiat znaku towarowego
- • Czy tylko kopia logo łamie prawo?
- • Co to jest plagiat?
- • Jak się chronić przed otrzymaniem plagiatu?
- • Co daje umowa o przeniesienie praw do logotypu?
- • Spór o prawa autorskie do etykiet HELLENA
- • Jak sprawdzić czy logo jest plagiatem. Podsumowanie
>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | YouTube
Jak sprawdzić czy logo jest plagiatem?
Swoje logo powinieneś porównać ze wszystkimi grafikami na świecie. I nie żartuję teraz 🙂. Polski grafik, który skopiuje cudzy rysunek z Nowej Zelandii, również naruszy prawo.
Tutaj pojawia się pierwszy problem, bo przecież nie każdy obraz trafia do internetu. Załóżmy, że nasz projektant inspirował się logo opublikowanym w gazecie „Przyjaciółka” z 1971 roku. Jeżeli skan pisma nie trafił do sieci, to nie masz nawet jak tego zobaczyć.
To oznacza, że nie da się w sposób wiarygodny sprawdzić, czy logo Twojej firmy nie jest plagiatem. Nie masz fizycznie dostępu do wszystkich obrazów graficznych, które należałoby tak zweryfikować. Takie poszukiwania są praktycznie niemożliwe, dlatego niewielu grafików czy przedsiębiorców decyduje się przeprowadzić badanie rynku.
Na marginesie dodam tylko, że programy antyplagiatowe działające online mają w systemie skany książek. To właśnie z ich treścią porównywana jest np. praca magisterska
Wykrycie plagiatu logo online poprzez Google
Wyszukiwarka Google oferuje darmowe narzędzie online do wyszukiwania po obrazie:
Wystarczy, że wgrasz tam zaprojektowany znak lub rysunek i klikniesz wyszukaj. Po chwili otrzymasz wyniki z najbardziej zbliżonymi obrazami. Tylko nie traktuj tego jak wyroczni.
Mówi się, że „Czego nie ma w Google, to nie istnieje”. Tyle, że taka linia obrony w sądzie nie przejdzie 😀. Wyszukiwarka Google, choć ciągle się uczy, nadal jest narzędziem, które z poszukiwaniem obrazów radzi sobie „jako tako”.
Masz szansę znaleźć w ten sposób jedynie identyczną grafikę logo. Wyniki podobnych obrazów to już prawdziwa loteria. Będą zbieżne w większym lub w mniejszym stopniu. Osobiście podchodzę do tego narzędzia z dużym dystansem. Jeżeli nie znajdziesz tam swojego logo, to i tak Twój brand może łamać prawo.
Szukanie czy nie ma plagiatu logo w Urzędzie Patentowym
W Urzędzie Patentowym przedsiębiorcy zastrzegają swoje znaki towarowe. To w uproszczeniu marki, na których zarabiają. Jest wiele odmian znaków towarowych, ale w praktyce najczęściej rejestruje się nazwę albo logotyp firmy. Zawsze przed takim zgłoszeniem robię dla Klienta badanie.
Chodzi w nim o odpowiedź na pytanie: Czy wchodząc ze swoją marką na rynek, nie naruszy czyjegoś prawa?
Zobacz również: Czym różni się darmowe badanie nazwy na identyczność od pełnego badania zdolności rejestrowej?
Jeżeli Klient planuje działać tylko w Polsce, to szukam podobnych znaków, które chronione są na terenie naszego kraju w zakresie podobnych towarów lub usług. Poza tym monopol prawny, jaki zapewnia rejestracja znaku, ogranicza się tylko do towarów i usług wskazanych w zgłoszeniu. Innymi słowy, firmy mogą używać takich samych nazw, o ile nie są dla siebie konkurencją.
Przykładowo jest marka ATLANTIC dla zegarków oraz ATLANTIC dla bielizny.
UWAGA!
Możesz obniżyć opłaty urzędowe za rejestrację marki aż o 75% dzięki dotacjom z UE. Program skierowany jest do firm z sektora MŚP, a jego górna granica wynosi 1000 EUR. W zeszłym roku 100% złożonych przeze mnie wniosków zakończyło się przyznaniem grantu. Chętnie pomogę Ci uzyskać taką dotację. Po prostu napisz do mnie przez formularz.
Dalsza część artykułu pod formularzem.
Plagiat znaku towarowego? I rzecznik patentowy może mieć problem
Weryfikacja czy logotyp firmy nie jest plagiatem, to nie to samo co badanie zdolności rejestrowej znaku towarowego. A wynika to z tego, że w kontekście praw autorskich do grafiki, nie możesz się w najmniejszym stopniu ograniczać w poszukiwaniach. Powinieneś sprawdzać znaki słowno-graficzne z każdej branży i w każdym kraju!
Czyli należałoby porównać je ze wszystkimi grafikami zarejestrowanymi jako znak towarowy.
Na szczęście prawo autorskie nie chroni samej nazwy.
Czy tylko skopiowany logotyp jest plagiatem?
Wśród grafików pokutuje mit, że o plagiacie można mówić tylko wtedy, kiedy mamy kopię 1:1, czyli praktycznie identyczne logo. Aby obejść takie prawo, ponoć wystarczy zrobić w rysunku przynajmniej 6 zmian. Czasami te wartości ludzie określają w 30, 40 albo 52 procentach. Tylko że to mit. O bezpiecznej liczbie różnic nic nie mówią przepisy ani wyroki sądów.
Zainspirowanie się samym pomysłem jest legalne. Co innego wzięcie cudzego rysunku i zmodyfikowanie go tak, aby nie było plagiatu. Tego typu zmiany porównuję do sytuacji, jakbyśmy mieli dwie siostry bliźniaczki i jedną uczesali inaczej 🙂. Podobieństwo będzie uderzające.
Jeżeli Twój designer za mocno zainspiruje się cudzym dziełem, to stworzy utwór zależny. Ma to miejsce wtedy, kiedy skopiował z pierwowzoru elementy twórcze. Czy jest to dopuszczalne? Na korzystanie z tak przerobionego rysunku musisz mieć zgodę autora pierwowzoru.
Czym jest plagiat logo?
To tłumaczyłem w poniższym nagraniu. Komentowałem tam sprawę WERSOW, która posługiwała się rysunkiem sowy bez zgody twórcy. Kiedy zorientowała się, że popełniła błąd, zleciła grafikowi zaprojektowanie podobnej grafiki.
Pojawia się jednak pytanie, czy nowe logo jest plagiatem, czy legalną inspiracją.
Skopiowane logo i grafika. Jak uniknąć plagiatu?
W kontekście tego, co napisałem, rozumiesz chyba, że nie da się sprawdzić, czy logo jest plagiatem. Takie poszukiwania będą ekstremalnie pracochłonne, a i tak nie dadzą Ci gwarancji bezpieczeństwa. Sam również nie robię takich badań. I myślę, że żaden prawnik nie podejmie się takiego zadania. Mogę za to wypowiedzieć się, czy dany projekt narusza prawa do przesłanych mi przez Klienta grafik.
Właściwie tylko twórca logo wie, czy opracował je samodzielnie.
I teraz możesz doprowadzić do sytuacji, że będzie się po prostu bał plagiatu. Jako przedsiębiorca powinieneś zadbać o prawidłowe nabycie praw. Podpisz z grafikiem dobrą umowę o przeniesienie praw autorskich do logo. Powinna ona zawierać jego oświadczenie, że zaprojektowane logo nie narusza praw osób trzecich. A jeżeli ktoś wysunie przeciwko Tobie z tego tytułu roszczenia, grafik weźmie je na siebie.
Czy to działa? Jeszcze jak!
Już kilkakrotnie słyszałem, że grafik, który dostał taki dokument do podpisu, powiedział, że musi jeszcze nieco poprawić nowo powstałe oznaczenie graficzne 🙂. Z drugiej strony Ci, którzy nie chcieli jej podpisać, komunikowali tym, że coś z ich projektem musi być nie tak.
Co jeszcze daje umowa o przeniesienie praw autorskich do logo?
Wiele osób wierzy, że wystarczy opłacić fakturę wystawioną przez grafika, aby stać się właścicielami praw do logo. Przepisy nie pozostawiają jednak złudzeń:
Art. 53
Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Mówiąc wprost, jeżeli nie dopełniłeś tych formalności, to właścicielem logo nadal jest jego twórca. Jeżeli się z nim pokłócisz, to może on:
- zabronić Ci używania swojego projektu;
- sprzedać prawa do niego Twojej konkurencji;
- unieważnić Twój zarejestrowany znak towarowy (znak narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich) oraz
- zażądać dodatkowego wynagrodzenia.
Historia sporu o etykiety HELLENA
Kilka miesięcy temu miał finał sporu graficzki, która stworzyła etykiety dla oranżad HELLENA. Za swoją pracę otrzymała wynagrodzenie, ale producent nie podpisał z nią umowy o przeniesienie praw autorskich.
Po wielu latach graficzka zażądała zaprzestania używania etykiet, do których przysługiwały jej prawa autorskie. Kiedy to nie przyniosło efektu – pozwała spółkę HELLENA. Sąd finalnie przyznał jej rację i zasądził 44 tys. zł.
Zastanawiasz się jak zastrzec nazwę firmy? Tłumaczę to w tym nagraniu:
Jak sprawdzić, czy firmowe logo jest plagiatem? Podsumowanie
Teoretycznie możesz przejrzeć internet oraz bazy np. UPRP, EUIPO czy WIPO, ale w praktyce jest to niewykonalne. Taka pogłębiona analiza zajmie Ci kilkadziesiąt godzin, a i tak nie da gwarancji, że logo nie łamie czyichś praw autorskich. Poza tym, pomiędzy nielegalnym plagiatem a legalną inspiracją przebiega cienka granica.
Jedynie twórca logotypu wie, czy pracował samodzielnie.
Powinieneś więc doprowadzić do tego, żeby bał się przekazać Ci grafiki, które łamią prawo. To jeden z powodów, dlaczego warto zadbać o podpisanie z nim umowy przenoszącej prawa na Ciebie. Nie eliminuje to ryzyka zarzutu o plagiat, ale bardzo mocno je ogranicza.
Zobacz również:
- Czy można zastrzec znak słowny na osobę fizyczną?
- Wykaz towarów lub usług. Strategie dla początkujących
- Kim są trademark trolls? Jak z nimi walczyć?
- Co oznacza symbol R w kółku ®?
- Jakie są opłaty za rejestrację nazwy?
- Piraci domenowi i szantaż domenowy. Jak nie dać się naciągnąć?
- Co oznacza symbol TM?
- Gdzie rejestruje się nazwę produktu lub usługi?
FAQ
Kiedy logotyp firmy będzie naruszać prawo autorskie?
Logo firmy może naruszać prawo autorskie🔴, jeżeli jest ledwie drobną modyfikacją innego dzieła. To MIT, że wystarczy zrobić 30% zmian, aby obejść plagiat. Oto kilka popularnych sytuacji, których powinieneś unikać:
1️⃣ Skopiowano cudzy projekt dodając proste modyfikacje.
2️⃣ Wykorzystano elementy graficzne z innego utworu (np. sygnet, ale umieszczono go obok innego słowa).
3️⃣ Stworzono tzw. utwór zależny. Rysunek inkorporuje wtedy elementy twórcze oryginału. Można w nim łatwo zauważyć te cechy. W takim przypadku na posługiwanie się takim rysunkiem musisz mieć zgodę twórcy pierwowzoru.
✅ Nie ma lepszego sposobu na to, aby ochronić swoje logo jak 👉rejestracja znaku towarowego. Jeżeli masz wątpliwości, czy dochodzi do naruszenia praw osób trzecich, warto skorzystać z doradztwa profesjonalisty – rzecznika patentowego.
Jakie bazy zastrzeżonych znaków towarowych warto przeszukać?
Jeżeli chcesz sprawdzić, czy troll patentowy nie zastrzegł Twojego logo, to powinieneś przejrzeć rejestry odpowiednich urzędów. Są one dostępne za darmo on-line ✅. Jako, że taka ochrona zawsze przyznawana jest na określone terytorium sprawdź:
1️⃣ Bazę UP RP: znajdziesz tutaj informacje o wszystkich zarejestrowanych znakach w Polsce.
2️⃣ Bazę EUIPO: Urząd ten zajmuje się ochroną znaków towarowych w UE.
3️⃣ Bazę WIPO: Urząd ten zajmuje się zastrzeganiem oznaczeń na poziomie międzynarodowym tj. na wybraną wiązkę krajów świata.
Tutaj przeczytasz jak zrobić prawidłową 👉analizę prawną wybranej nazwy. To bardzo odpowiedzialne zadanie. Błąd na tym etapie może sprawić, że prawnicy konkurenta zmuszą Cię do zmiany nazwy. Zrób to zanim wejdziesz na rynek z nową marką. Warto więc takie poszukiwania zlecić specjaliście, czyli rzecznikowi patentowemu. Oceni on czy znaki zostaną uznane za kolizyjne.
Co oznacza C w kółku przy logo? Czy to znak oryginalności?
🟢 C w kółku to skrót od angielskiego słowa „copyright”, co oznacza prawa autorskie.
🟢 Gdy widzisz ten symbol na jakimś dziele, oznacza to, że jest ono chronione przez prawo. Często obok © widnieje również informacja o tym, komu przysługują te prawa.
🟢 Chociaż formalnie nie rejestrujemy tych praw, istnieją sposoby na łatwe stworzenie dowodów na to, że jesteśmy właścicielami danego dzieła.
