Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego. Jest ich aż 21!

• Sprawdź ile kosztuje 👉 pomoc rzecznika patentowego przy zgłoszeniu

Czym jest znak towarowy? Definicja i procedura rejestracji w Urzędzie Patentowym

1. Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Art. 120 Ustawy Prawo własności przemysłowej

Większość firm próbuje zastrzec nazwę, logo albo sygnet. Co ciekawe możesz tak chronić również: formę przestrzenną (np. butelkę), oznaczenia ruchowe, dźwięk i hologram. Aby cieszyć się z takiego ozdobnego świadectwa rejestracji, w trakcie procedury zgłoszeniowej nie mogą wystąpić:

• Bezwzględne przeszkody rejestracji. Tutaj problem tkwi w samym oznaczeniu, które ma w sobie wady formalne. Urzędnik sprawdzi to od razu, po tym jak złożysz wniosek.
• Względne przeszkody rejestracji. Ekspert bada je tylko, jeżeli konkurent złoży sprzeciw do Twojego zgłoszenia. Będzie się wtedy powoływał na przysługujące mu prawa do znaku z wcześniejszym pierwszeństwem.

Jeżeli chcesz sprawdzić, czy Twoja marka nie narusza prawa, zleć mi taką analizę. Jako rzecznik patentowy wykonam badanie znaku towarowego. Potem w pisemnej opinii podzielę się z Tobą wnioskami i rekomendacjami. Jeżeli znajdę jakieś względne albo bezwzględne przeszkody, to powiem Ci jak możesz je obejść.

Bezwzględne przeszkody rejestracji znaku towarowego. Czyli co bada ekspert.

Aby ten wpis był „lekkostrawny” podzieliłem go na punkty i uzupełniłem przykładami. Pamiętaj, że nawet jeżeli urzędnik popełni błąd i nie zauważy któregoś z poniższych wyłączeń, to nadal konkurencja będzie Ci mogła to prawo unieważnić.

Sprawdź👇, czy masz się czego bać.

1. Nie da się zastrzec nazwy bez wskazania branży

A jeżeli wpiszesz we wniosku jakąkolwiek branżę, to takie prawo możesz utracić.

Znaki towarowe służą do komercyjnego oznaczania towarów i usług w obrocie. We wniosku musisz wskazać na czym będziesz zarabiać. Np. logo naszej kancelarii chronimy na usługi prawne. Nie zarejestrujesz nazwy tak, aby bez względu na branżę, nikt się nią nie posługiwał. Ten monopol masz tylko na swoją niszę biznesową.

2. Urząd odrzuci oznaczenie, które jest zbyt proste

Na ochronę mają szansę tylko takie oznaczenia, które utkwią w umyśle klienta. Czyli będą na tyle oryginalne, że ludzie je zapamiętają. Problem w tym, że dziś panuje moda na minimalizm. W poniższych sprawach urząd uznał, że te znaki są zbyt banalne.

3. Urząd odrzuci również oznaczenie zbyt skomplikowane

Każda skrajność jest zła. Zgłaszane oznaczenie musi mieć taką strukturę, aby dało się je objąć jednym aktem poznawczym. To tzw. wymóg jednolitości. Również tutaj klient powinien móc je zapamiętać. Będzie to niemożliwe przy znakach zbyt rozbudowanych.

Znalazłem również odmowy na dwa ekstremalnie skomplikowane oznaczenia:

• znak słowny (Z-350129) w formie tekstu piosenki

^{Gdzie strumyk płynie z wolna, Rozsiewa zioła maj, Stokrotka rosła polna, A nad nią szumiał gaj. ,,W tym lesie tak ponuro, Że aż przeraża mnie. Ptaszęta za wysoko, A mnie samotnej źle”. Wtem harcerz ją spotyka: ,,Stokrotko witam cię ! Twój urok mnie zachwyca. Czy chcesz być mą czy nie?” Stokrotka się zgodziła I poszli w ciemny las, A harcerz taki gapa, Że aż w pokrzywy wlazł. A ona, ona, ona, Cóż biedna robić ma. Nad gapą pochylona I śmieje się: ,,Ha ha!”}

• znak dźwiękowy (Z.541840), który trwa… ponad 10 minut

^{Dalsza część artykułu pod formularzem.}

4. Znak towarowy musi być zmysłowo postrzegalny

Nie kwalifikują się do tego idee, koncepcje czy pomysły na biznes. Z odmową spotkała się próba zastrzeżenia długiego na 168 słów opisu metody nauczania dzieci:

_{MUZAKI BY MONIKA MARIANOWSKA AUTORSKI PROGRAM ZAJĘĆ MUZYCZNO – TWÓCZYCH „MUZAKI” NASZA MISJA Połączenie muzyki oraz działań kreatywnych jest kluczem do twórczego rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym i żłobkowym. IDEA ZAJĘĆ Wzbogacenie procesu wychowania poprzez zabawy muzyczne oraz warsztat kreatywności […]}

Pełna treść 👉 TUTAJ

Bezwzględne przeszkody rejestracji mogą się łączyć. Powyższy tekst jest równocześnie niejednolity. Autorce udało się za to zarejestrować logo swojego programu:

5. Odrzuca się znaki, których nie da się oddzielić od towaru

Ze swojej natury znaki towarowe mają odróżniać od siebie produkty i usługi. Takie zadanie pełni np. nazwa CHANEL N°5 do oznaczania perfum. Coco Chanel postanowiła pójść jednak krok dalej i w 1994 roku chciała zastrzec zapachowy znak towarowy. Jego opis brzmiał tak:

^{Zapach aldehydowo-kwiatowego produktu z: aldehydową nutą bazową, na którą składają się aldehydy, bergamota, cytryna i gorzka pomarańcza; elegancką kwiatową nutą serca: jaśmin, róża, konwalia majowa, irys, ylang-ylang; a także zmysłową kobiecą nutą głowy: drzewo sandałowe, cedr, wanilia, ambra, cybet i piżmo.}

Brytyjski urząd odrzucił wniosek podnosząc brak samoistności oznaczenia. Jeżeli się zastanowić, to faktycznie chcieli zastrzec zapach perfum, który miał służyć do oznaczania zapachu perfum. Nie dało się oddzielić towaru od marki. Poniżej inne przykłady odmów, gdzie ekspert uznał dany kształt za typowy dla danej branży.

Te znaki wskazują na charakter samego towaru. Często są zwyczajowo używane w uczciwych i utrwalonych praktykach handlowych.

6. Oznaczenie jest wyłączone z rejestracji, jeżeli nie da się go przedstawić w rejestrze

Funkcję znaku towarowego może pełnić niemal wszystko. Poza nazwą i logo są również znaki multimedialne (patrz intro HBO), dźwiękowe, ruchowe, a nawet pozycyjne. I obecna technologia pozwala czytelnie przedstawić je w rejestrze:

EUTM-016147837	EUTM-017902876

Co jednak z oznaczeniami zapachowymi czy smakowymi?

Zauważ, że w salonach Vistula rozpylany jest charakterystyczny zapach. Dzięki temu przechodząc obok sklepu od razu o nim pomyślisz. Mamy więc związek pomiędzy towarem (odzieżą) a znakiem towarowym (zapachem). Problem w tym, że zapachu nie da się jasno przedstawić w podaniu. Spójrz na opis zapachu CHANEL N°5. Ja z niego nic nie rozumiem.

I właśnie dlatego EUIPO odrzuciło poniższe zgłoszenia znaków smakowych:

7. Nie da się zastrzec znaków chronionych kiedyś patentami

Duże korporacje do granic możliwości wykorzystują własność intelektualną. Zgłaszają więc znaki przestrzenne, które wcześniej były opatentowane. Co im to daje? Dużo. Ich ochrona może trwać wiecznie, o ile co 10 lat będzie przedłużana. Dla porównania patenty mogą obowiązywać maksymalnie 20 lat. Potem wchodzą w stan techniki.

Dziś urzędy patentowe powszechnie odrzucają takie wnioski. W przeszłości bywało inaczej. Niemniej po wieloletnich sporach konkurencja poniższe znaki unieważniła.

8. Istnieje zakaz rejestracji nazw zbyt powszechnych

To jeden z częstszych błędów przedsiębiorców. Wchodzą w nazwy, które nie zawierają w sobie nic więcej poza informacją o towarze lub usłudze. Ekspert spojrzy na to oczami potencjalnego klienta. To dlatego z odmową spotkały się takie znaki.

– pizzaportal24 (EUTM-018919251); – Pan od francuskiego (Z.474940); – Usta3D (EUTM-018659770); – francuskie perfumy (Z-496770);

– HOTDOGARNIA (Z-518772); – Browar Toruński (Z-396901); – PRZYSTAŃ NA KAWĘ (Z-504403); – Kiełbaski do piwa (Z-284881).

9. Na zbyt banalne neologizmy też nie udziela się prawa ochronnego

Ludzie często zakładają, że skoro tylko oni daną nazwą się posługują, to da się ją zastrzec. W szczególności, jeżeli jest to nowe, oryginalne słowo. Bezwzględna przyczyna odmowy rejestracji będzie podniesiona zawsze wtedy, kiedy takie słowotwórstwo każdy łatwo rozszyfruje.

Przykłady odmów:

– pizzaportal24 (EUTM-018919251); – O!KEBAB (Z.526008); – LUXVET24 (Z-538652); – ONKOMEDICA (Z.526150);

– Fitburger (Z.441459); – HOTDOGARNIA (Z-518772); – rentflat (Z.509134); – Rybarzywa (Z-531260).

>> Pobierz odcinek | Zobacz wszystkie odcinki
>> Odsłuchaj na: Apple Podcast | Spotify | YouTube

10. Za opisowe urząd może uznać również logo i rysunek

Niekiedy elementy graficzne znaku mogą wzmacniać jego opisowy charakter. Tak się stanie, jeżeli sygnet będzie naturalnym odzwierciedleniem samej nazwy. Urząd odrzucił poniższe logo przeznaczone do oznaczania środków odstraszających szkodniki:

Podobnie zakończyły się zgłoszenia poniższych znaków graficznych:

11. Nazwa rodzajowa to bezwzględna przeszkoda rejestracji – oznaczenia, które weszły do języka potocznego

Chodzi o słowa, które choć początkowo były fantazyjne to dzięki ogromnej popularności zaczęły kojarzyć z konkretnym rodzajem towaru lub usługi. Są to sformułowania, które weszły do języka potocznego lub są zwyczajowo używane na rynku. I tak „Chwilówki” to szybkie pożyczki a „złota rączka” to osoba, która wszystko naprawi.

12. Nie zarejestrujesz nazw zwyczajowo używanych na rynku

W zakresie nazewnictwa firm można spotkać się z powszechnymi przedrostkami:

• pro (skrót od „professional” czyli profesjonalny);
• eco, bio, organic (czyli naturalnego pochodzenia);
• super, turbo, ekstra (towar lepszej jakości);
• wawa, wrocek, bydzia (jako nazwy miast).

Urząd Patentowy nie zarejestruje nazw typu:

• fotografia pro (na usługi fotografii biznesowej);
• eco stragan (na sklep ze zdrową żywnością);
• ekstra virgin (do oznaczania olei);
• turbo protein (na suplementy diety).

13. Nie da się zastrzec znaków towarowych naruszających dobre obyczaje

Najczęściej chodzi o wulgaryzmy. W tym zakresie polski urząd jest bardzo restrykcyjny.

14. Nie otrzymasz ochrony na znaki sprzeczne z porządkiem publicznym

Do tego grona zaliczymy oznaczenia, które np. zachęcają do brania narkotyków.

Liczba 420 dla osób palących marihuanę, oznacza zwyczajowo zażywanie jej około 16:20. Ekspert do tego tłumaczenia dotarł i odmówił rejestracji. Wszystko jest jednak dość ocenne. Co ciekawe bezwzględne przesłanki nie zostały podniesione przy tym logo:

15. Symbole o znaczeniu religijnym, patriotycznym lub kulturowym wyłączają możliwość rejestracji

Celem tego zakazu jest ochrona interesu ogółu społeczeństwa przed oznaczeniami, które mogłyby godzić w pewne wartości patriotyczne lub tradycję narodową. Czyli ustawodawca uznał komercjalizowanie niektórych symboli za niemoralne. Historycznie eksperci odrzucali:

16. Urząd odrzuci znak towarowy zawierający symbole Polski, obcych państw bądź organizacji międzynarodowych

No chyba, że przedstawisz zgodę od odpowiedniego organu. Nie wiadomo jednak, kto miałby jej udzielić więc ta ostatnia deska ratunku to fikcja. Problemem są marki, które mają w sobie oficjalne symbole albo rysunki mocno do nich zbliżone.

17. Nie da się zastrzec znaków wprowadzających odbiorców w błąd co do charakteru, jakości lub pochodzenia geograficznego towaru

Chodzi o marki, które ze swojej natury mają charakter mylący. Tak będzie, jeżeli ktoś chce zastrzec etykietę z dużym napisem „BUDYŃ”, a w wykazie towarów wskaże dodatkowo kisiel. Ekspert zwróci na to uwagę przy analizie prawnej marki.

18. Znaki towarowe zgłoszone w złej wierze

Taka okoliczność ma miejsce, jeżeli podanie złożył podmiot, który chce ukraść markę. Czyli przykładowo skonfliktowany wspólnik, pracownik albo konkurent. Ta podstawa odmowy powinna być badana z urzędu, ale nie jest. Ekspert nie ma jak sprawdzić czy zgłaszający działa za zgodą firmy X czy nie. Zakłada z góry jego dobre intencje.

Ostatnio coraz częściej takie zgłoszenia robią 👉 trolle patentowe.

19. Jest zakaz rejestrowania znaków podobnych do oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia

Przykładowo oscypki robi się z sera owczego. Jeżeli ktoś wykorzysta do tego mleko krowie, to nie jest to oscypek. Producenci serków górskich chcieliby się do tej nazwy przybliżać. Ekspert nie zgodzi się na zastrzeżenie „zaskakująco” podobnych określeń typu „scypek”.

20. Oraz znaków będących w konflikcie z tradycyjnymi określeniami produktów spożywczych

Prawo chroni produkty, których skład i sposób produkcji odpowiada tradycyjnej praktyce, np. określenia tradycyjnego dla wina. Ewentualnie produkt został wytworzony z surowców tradycyjnie do tego przeznaczonych. Również to ekspert będzie weryfikował i w razie potrzeby odrzuci wniosek.

21. Znak towarowy nie może zawierać nazw odmian roślin

Ten zakaz obejmuje znaki towarowe przeznaczone do oznaczania: roślin, nasion, owoców, warzyw czy innych podobnych produktów. Inkorporowanie w nazwie albo logo odmiany rośliny zostanie wyłapane przez eksperta analizującego wniosek.

Bezwzględne przyczyny odmowy rejestracji znaku towarowego

• Opisane wyżej okoliczności urzędnik weryfikuje po tym, jak wpłynie Twój wniosek o ochronę marki. Aktualnie ocenia te okoliczności dużo surowiej niż 10 lat temu. W efekcie częściej odrzuca podania na znaki, które dekadę temu bez problemu były rejestrowane.

• Wiele z tych podstaw odmowy da się obejść dostosowując znak do rejestracji.

• Mało kto wie, ale po zgłoszeniu znaku towarowego urząd nie sprawdza, czy są na rynku identyczne lub podobne marki. W efekcie możesz otrzymać ochronę przy książkowej kolizji ze znakiem wcześniejszym.

• Jeżeli chcesz mieć pewność, że w Twojej sprawie nie występują bezwzględne przeszkody rejestracji znaku to 👉 zleć mi analizę marki.

Zobacz również:

• Ile kosztuje zgłoszenie znaku towarowego w Unii Europejskiej i Polsce?
• Badanie znaku towarowego. Na czym polega?
• Kiedy zdecydować się na zastrzeżenie swojego znaku towarowego?
• Trademark troll zastrzegł Twój znak towarowy? Sprawdź co możesz zrobić
• Klasyfikacja nicejska. 8 wskazówek przy wyborze towarów i usług
• 6 korzyści jakie daje monitoring znaku towarowego
• Co daje ochrona znaku towarowego?
• Jak długo trwa prawo ochronne na znak towarowy?